Najnowsze artykuły naukowe

Witamy w naszej sekcji postów na blogu, w której dzielimy się wnikliwymi treściami na temat retinologii. Odkryj najnowsze badania, osiągnięcia i rekomendacje w tej dziedzinie. Bądź na bieżąco i poszerzaj swoją wiedzę. Zapoznaj się z rekomendowanymi artykułami naukowymi z zakresu retinologii. Znajdź linki do PubMed lub stron internetowych, które warto odwiedzić.

redaguje - Sławomir Teper

02.04.2024

Innowacyjności w okulistyce ciąg dalszy – terapia komórkami macierzystymi w retinopatii cukrzycowej.

Joanna Adamiec-Mroczek

Polecam:

Terapie z wykorzystaniem komórek macierzystych uznawane są za jedne z najbardziej obiecujących metod leczenia większości chorób zwyrodnieniowych siatkówki. Retinopatia cukrzycowa jest przykładem stanu patologicznego przebiegającego z uszkodzeniem i utratą m.in. komórek zwojowych siatkówki, czy też pericytów. Stworzenie efektywnych metod regeneracji kluczowych dla właściwego funkcjonowania narządu wzroku struktur nerwowo-naczyniowych siatkówki daje nadzieję na wieloletnie utrzymanie funkcjonalnej ostrości wzroku w populacji chorych na cukrzycę. Poniższe publikacje zawierają obiektywną analizę obecnie dostępnych danych dotyczących zastosowania terapii komórkami macierzystymi u pacjentów z retinopatią cukrzycową.

Lechner J, Medina RJ, Lois N, Stitt AW (2022) Advances in cell therapies using stem cells/progenitors as a novel approach for neurovascular repair of the diabetic retina. Stem Cell Res Ther 13:1–16. https://doi.org/10.1186/s13287-022-03073-x

Oshitari T (2022) Diabetic retinopathy: neurovascular disease requiring neuroprotective and regenerative therapies. Neural Regen Res 17:795–796. https://doi.org/10.4103/1673-5374.322457

Tan F, Ding C, Sun X et al (2022) Establishment of a human induced pluripotent stem cell line (CSUASOi008-A) from a type 2 diabetic patient with retinopathy. Stem Cell Res 59:102637. https://doi.org/10.1016/j.scr.2021.102637

Couturier A, Blot G, Vignaud L et al (2021) Reproducing diabetic retinopathy features using newly developed human induced-pluripotent stem cell-derived retinal Müller glial cells. Glia 69:1679–1693. https://doi.org/10.1002/glia.23983

Adak S, Magdalene D, Deshmukh S et al (2021) A review on mesenchymal stem cells for treatment of retinal diseases. Stem Cell Rev Rep 17:1154–1173. https://doi.org/10.1007/s12015-020-10090-x

26.03.2024

Leczyć czy nie leczyć pacjentów z zanikiem geograficznym - oto jest Pytanie!

Anna Święch

Polecam:

związku z pojawieniem się na światowych rynkach leków przeznaczonych dla pacjentów z zanikową postacią AMD warto zapoznać się z już opublikowanymi wynikami i podejść do tej nowej metody terapii z ostrożnością i pewnym krytycyzmem.

  1. Ophthalmology Retina, Editorial| Volume 8, ISSUE 3, P207-209, March 2024

To Treat or Not to Treat Geographic Atrophy – That is the Question
  1. Retina. 2023; 43: 1064-1069

Complement inhibition for geographic atrophy: review of salient functional outcomes and perspective.
22.03.2024

Na dobry początek - kilka artykułów z genetyki okulistycznej

Sławomir Teper

Polecam artykuły, które pozwalają lepiej orientować się w bieżących, gorących zagadnieniach.

  1. Terapia genowa - temat wzbudzający emocje. Jak przedstawia się aktualnie zarejestrowana terapia na tle trwających badań klinicznych? Jakie metody wykorzystuje się, by w komórce rozpoczęła się ekspresja prawidłowego genu lub by wyciszyć gen nieprawidłowy. Z jakimi wyzwaniami trzeba się zmierzyć i dlaczego wciąż daleko nam do pełnego sukcesu pomimo istnienia tak rewolucyjnych metod jak CRISPR/Cas9.

    Gene Therapy for Retinal Degenerative Diseases: Progress, Challenges, and Future Directions

  2. Aby leczyć, najpierw musimy zdiagnozować. Diagnostyka schorzeń genetycznych w okulistyce jest coraz szerzej dostępna. W Polsce dysponujemy możliwościami, które nie odbiegają od międzynarodowych standardów. Panele oparte o sekwencjonowania nowej generacji, które obecnie są rutynowo stosowane, pozwalają określić genotyp dla większości fenotypów dystrofii siatkówki. Cieszę się, że mogłem uczestniczyć w tym postępie - planując wspólnie z firmą Genomed panele genowe w grancie Strategmed. Obecnie są prawdopodobnie najczęściej wykorzystywaną metodą w diagnostyce dystrofii w Polsce, w wiodących ośrodkach. Podsumowanie możliwości diagnostycznych - łącznie z obrazowaniem multimodalnym, badaniami elektrofizjologicznymi oraz testami genetycznymi można znaleźć w doskonałym artykule poświęconym modelowej dystrofii, sprawiającej wiele trudności w rozpoznaniu wykraczającym poza fenotyp można znaleźć tu:

    Retinitis Pigmentosa: Current Clinical Management and Emerging Therapies

  3. AMD - zwyrodnienie plamki związane z wiekiem jest schorzeniem o podłożu genetycznym. Jednak w codziennej praktyce klinicznej nie zastanawiamy się nad tym. Coraz częściej zdarzają się jednak pacjenci np. uczestniczący w programie lekowym AMD, których dorosłe dzieci mierzą się z obawą przed zachorowaniem na chorobę rodziców. Okazuje się, że choć ryzyko jest zależne od znanych polimorfizmów genów, nie bez znaczenia jest badana populacja - kumulujące się ryzyko można określić dokładnie dzięki metodzie Polygenic Risk Score, której wyniki aktualnie wykorzystujemy w kontynuacji własnych badań. Metoda opracowana na polskiej populacji jest dostępna dla wszystkich i może stanowić punkt wyjścia do wielu analiz. W ten sposób udało się wykazać zależność odłączenia nabłonka barwnikowego od wyniku obciążenia genetycznego. Pamiętajmy, że obecnie badania genetyczne w AMD są dedykowane celom naukowym. Wiedza o ryzyku zachorowania sama w sobie może być tylko źródłem niepotrzebnego stresu. W przyszłości wraz z opracowaniem spersonalizowanych metod zapobiegawczych diagnostyka genetyczna z pewnością upowszechni się.

    Polygenic Risk Score Impact on Susceptibility to Age-Related Macular Degeneration in Polish Patients

    Polygenic Risk Score and Rare Variant Burden Identified by Targeted Sequencing in a Group of Patients with Pigment Epithelial Detachment in Age-Related Macular Degeneration